تأثیر مصرف کوتاه مدت کاکائو بر شاخص های پلاکتی (شمارش پلاکت، mpv و pdw) در مردان ورزشکار پس از یک جلسه فعالیت فزاینده درمانده ساز

چکیده زمینه و هدف: بیماری های قلبی- عروقی یکی از مهم ترین علل مرگ و میر و ناتوانی انسان ها، در سراسر دنیا هستند. سلول های خونی، بالاخص پلاکت ها، می توانند نقش مهمی را در پاتوفیزیولوژی این بیماری ها داشته باشند. با توجه به افزایش احتمال بروز ترومبوز توسط فعالیت های شدید ورزشی و نقش پلاکت ها در ایجاد بیماری های قلبی- عروقی، راهبردها و الگوهای تغذیه ای زیادی برای مقابله با لخته زایی احتمالی پس از فعالیت های شدید ورزشی مورد ارزیابی قرار گرفته است. یکی از گزینه هایی که اخیراً توجه برخی از محققین را به خود جلب کرده، تأثیر مصرف کاکائو بر سیستم هموستاز و انعقاد خون است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر مصرف کاکائو و یک جلسه فعالیت هوازی درمانده ساز، بر شاخص های عددی پلاکت های خون محیطی: شمارش پلاکت ها (platelete count)، حجم متوسط پلاکتی (mpv: mean platelet volume) و پهنای توزیع پلاکتی (pdw: platelet distribution width)، در مردان فوتبالیست بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 20 فوتبالیست مرد سالم (سن=1±22 سال، ml/kg.min 5/1±60/52 = vo2max و درصد چربی 2/1±50/22 درصد) طی دو هفته متوالی و به صورت تصادفی در یک فعالیت درمانده ساز (تست بروس) شرکت کردند. هر ورزشکار پس از خون گیری مرحله اول، محلول دارونما و یا کاکائو [دارونما: 5/0 گرم پودر کاکائو در 300 میلی لیتر محلول سوکروز 4% و کاکائو: مقدار 75/18 گرم پودر کاکائو در 300 میلی لیتر محلول سوکروز 4%] را مصرف کرده و دو ساعت بعد آزمون بروس را انجام داد. سپس نمونه های خون وریدی در مراحل دوم (قبل از شروع تست)، سوم (بلافاصله بعد از آزمون) و چهارم (یک ساعت پس از انجام آزمون) گرفته شد. تمامی نمونه ها جهت تهیه اسمیر خون محیطی و شمارش اندکس ها توسط سل کانتر mindray، به آزمایشگاه ارسال شدند. داده ها با استفاده از spss 16 (تحلیل واریانس anova در اندازه گیری های مکرر و آزمون بونفرونی در سطح 01/0) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: متعاقب مصرف کاکائو، کاهش معنی داری در شمارش plt، mpv و pdw بین مراحل مختلف آزمون مشاهده شد (01/0>p). علاوه بر این، بین دو گروه دارونما و کاکائو تفاوت معنی داری در شمارش plt، mpv و pdw پس از اجرای قرارداد تمرینی بروس دیده شد (01/0>p). علیرغم اینکه پروتکل تمرینی درمانده ساز بروس سبب افزایش معنی دار هر سه شاخص پلاکتی (شمارش پلاکتی، mpv و pdw) در خون مردان فوتبالیست گردید، مصرف کاکائو دو ساعت قبل از تمرین سبب کاهش معنی دار متغیرهای مذکور شد (01/0>p). نتیجه گیری: مصرف کاکائو پیش از فعالیت های ورزشی شدید می تواند مانع از افزایش شاخص های پلاکتی شده و به طور بالقوه در پیشگیری از بروز وقایع قلبی– عروقی احتمالی، بالاخص مرگ ناگهانی ورزشکاران sudden athletes death، موثر باشد. کلید واژه ها: بیماری های قلبی-عروقی، پلاکت، کاکائو، فعالیت درمانده ساز، آزمون بروس وصول مقاله:3/5/91 اصلاحیه نهایی:8/12/91 پذیرش:19/6/92